Μία σημαντική διαφορά είναι ότι όταν ξεκινήσει ο τοκετός, μπορείτε απλά να μείνετε στο σπίτι σας αντί να πάτε κατευθείαν στο μαιευτήριο. Στο σπίτι βιώνετε συνέχεια στη φροντίδα, που σημαίνει ότι έχετε ατομική υποστήριξη από τη μαία σας, με την οποία ήδη έχετε χτίσει σχέση εμπιστοσύνης. Πολλές μαίες συνεργάζονται σε ομάδες, ώστε να υπάρχουν δύο έμπειρα και εξειδικευμένα χέρια όταν χρειαστεί. Οι μαίες που συνοδεύουν τοκετούς στο σπίτι είναι εκπαιδευμένες στην τέχνη του “να μην κάνουν τίποτα” όταν όλα εξελίσσονται φυσιολογικά, επιτρέποντας, στηρίζοντας και παρακολουθώντας τη φυσική πορεία του τοκετού, ενώ αναγνωρίζουν έγκαιρα τυχόν αποκλίσεις. Δημιουργούν ένα ασφαλές και προστατευμένο περιβάλλον που προφυλάσσει τη μητέρα από περιττές παρεμβάσεις.

Στο μαιευτήριο, οι μαίες συχνά εργάζονται σε βάρδιες και, λόγω αυξημένου φόρτου εργασίας, μπορεί να χρειάζεται να φροντίζουν πολλές γυναίκες ταυτόχρονα. Ο περιορισμένος χρόνος, οι πιέσεις του συστήματος και η υποστελέχωση οδηγούν συχνά σε περιττές ή και επιβλαβείς παρεμβάσεις. Παρ’ όλα αυτά, ο τοκετός στο μαιευτήριο παραμένει η ασφαλέστερη επιλογή για τις γυναίκες που έχουν προβλήματα υγείας ή καταστάσεις που απαιτούν εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα κατά τη διάρκεια του τοκετού

Νομίζω ότι είναι σημαντικό να σκεφτείτε πώς φαντάζεστε τον τοκετό στο καλύτερο περιβάλλον για εσάς. Επιπλέον, συνιστάται να κλείσετε ένα ραντεβού με μια μαία που θα είναι αμερόληπτη και χωρίς προκαταλήψεις στην αξιολόγηση των αξιών και των αναγκών σας. Οι συζητήσεις με φίλους και συγγενείς μπορούν συχνά να οδηγήσουν σε αβεβαιότητα ή στην προσαρμογή στις αξίες και τους φόβους άλλων ανθρώπων.

Όταν αποφασίζουν για τον τόπο τοκετού, οι γυναίκες με μια υγιή εγκυμοσύνη “χαμηλού κινδύνου” χρειάζεται να σκεφτούν πώς ορίζουν την ασφάλεια: με την παρουσία ιατρικού και χειρουργικού εξοπλισμού και εξειδικευμένου προσωπικού, ή με τη συνέχεια της φροντίδας μέσα από μια υγιή, φυσιολογική προσέγγιση στον δικό τους χώρο και χρόνο.

Συνιστάται να επικοινωνήσετε με μια μαία που αναλαμβάνει τοκετούς στο σπίτι μόλις μάθετε ότι είστε έγκυος. Μαζί θα σχεδιάσουμε το πρόγραμμα της συνεχιζόμενης προγεννητικής σας φροντίδας. Είστε ελεύθερη να αποφασίσετε αν θέλετε να επισκέπτεστε τη μαία σας, τον γυναικολόγο σας ή και τους δύο εναλλάξ. Ιδιαίτερα στα πιο προχωρημένα στάδια της εγκυμοσύνης, συνιστάται να συναντιέστε πιο συχνά με τη μαία σας ώστε να γνωριστείτε καλύτερα και να χτίσετε μια σχέση εμπιστοσύνης. Καθ’ όλη τη διάρκεια της φυσιολογικής εγκυμοσύνης, η μαία θα στηρίζει εσάς και τον σύντροφό σας στην προετοιμασία για τον τοκετό στο σπίτι.

Κατά τη διάρκεια κάθε προγεννητικού ραντεβού πραγματοποιούνται οι βασικοί έλεγχοι υγείας και οι προληπτικές εξετάσεις, καθώς και μια συνολική αξιολόγηση της ευεξίας σας. Πιο συγκεκριμένα, η μαία σας υπολογίζει την ακριβή εβδομάδα κύησης, μετρά την αρτηριακή σας πίεση, ελέγχει τα ούρα και το αίμα σας, ρωτά για τυχόν αλλαγές στο σώμα σας, ψηλαφά τη μήτρα, εκτιμά το μέγεθος και τη θέση του μωρού, ακούει τους καρδιακούς παλμούς και συζητά μαζί σας οποιαδήποτε ανησυχία έχετε.

Το περιεχόμενο και οι διαδικασίες θα πρέπει να είναι παρόμοια, είτε πρόκειται για γυναικολόγο είτε για μαία, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή ποιότητα φροντίδας. Η βασική διαφορά είναι ότι οι μαίες δεν διενεργούν υπερηχογραφήματα και δεν μπορούν (ακόμα) να συνταγογραφήσουν εξετάσεις. Τόσο οι μαίες όσο και οι γυναικολόγοι έχουν την ευθύνη να παρακολουθούν και να συμβάλλουν στη διασφάλιση μιας υγιούς εγκυμοσύνης. Ο ρόλος της μαίας είναι να παρακολουθεί μια φυσιολογική εγκυμοσύνη και να παραπέμπει σε μαιευτήρα-γυναικολόγο ειδικό για οποιαδήποτε ύποπτα ευρήματα. Παραδοσιακά, οι μαίες έχουν μια πιο φυσική προσέγγιση στην εγκυμοσύνη, ενώ οι γιατροί τείνουν κάποιες φορές να επικεντρώνονται περισσότερο στους πιθανούς κινδύνους.

Στο ιατρείο, οι συνήθεις έλεγχοι (π.χ. αρτηριακή πίεση, ούρα και αιματολογικές εξετάσεις) γίνονται συχνά από βοηθούς ιατρών, καθώς ο διαθέσιμος χρόνος για κάθε γυναίκα είναι περιορισμένος. Οι μαίες που αναλαμβάνουν τοκετούς στο σπίτι εργάζονται συνήθως ανεξάρτητα, οπότε είναι πιθανό οι προγεννητικές σας επισκέψεις να πραγματοποιούνται στο σπίτι σας. Αυτό εξασφαλίζει τη συνέχεια της φροντίδας σε σχέση με τον σχεδιαζόμενο τοκετό στο σπίτι.

Το προτεινόμενο πρόγραμμα ραντεβού διαφέρει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ανάλογα με τις ανάγκες κάθε γυναίκας. Μέχρι την 32η εβδομάδα κύησης, συνήθως επισκέπτεστε τον γιατρό ή τη μαία σας κάθε τέσσερις εβδομάδες. Από την 32η εβδομάδα έως την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, οι προγεννητικές επισκέψεις συνιστώνται κάθε δύο εβδομάδες. Αν η πιθανή ημερομηνία τοκετού (ΠΗΤ) έχει περάσει, τότε τα ραντεβού προσφέρονται ανά δύο με τρεις ημέρες.

Ανάλογα με την περίπτωση, ένας τοκετός στο σπίτι με δύο μαίες στην Ελλάδα κοστίζει περίπου 2000–2500 ευρώ. Ο τοκετός σε Birth Center ή σε ιδιωτικό μαιευτήριο χρεώνεται γύρω στα 1000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της ετοιμότητας (on-call fee) και τριών επισκέψεων στο σπίτι στη λοχεία. Τα ιδιωτικά μαιευτήρια και το The Birth Center έχουν επιπλέον δική τους τιμολογιακή πολιτική. Εάν είστε ασφαλισμένη στην Ελλάδα, δικαιούστε επιστροφή 900 ευρώ για τον τοκετό στο σπίτι, επιπλέον του επιδόματος παιδιού 2400–2700 ευρώ. Συνήθως, η γερμανική/ευρωπαϊκή δημόσια ασφάλιση υγείας καλύπτει το κόστος όλων των απαραίτητων ραντεβού κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και τη λοχεία. Επιπλέον, μπορεί να υπάρξουν επιπλέον χρεώσεις, όπως η ενοικίαση πισίνας τοκετού, εργαστηριακές εξετάσεις, υπερηχογραφήματα κ.ά.

Οι μαίες που υποστηρίζουν τον τοκετό στο σπίτι φέρνουν μαζί τους όλο τον ιατρικό εξοπλισμό που χρειάζεστε για τη γέννα. Εσείς χρειάζεται μόνο να έχετε έναν ζεστό, ασφαλή χώρο όπου θα μπορείτε να ξεκουραστείτε άνετα μετά τον τοκετό. Θα πραγματοποιήσετε επίσης μια συνάντηση με τη μαία σας και με όποιο άλλο άτομο επιθυμείτε να σας συνοδεύσει στη γέννα, όπου θα συζητήσετε όλα όσα χρειάζεται να προετοιμάσετε για τη μεγάλη μέρα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει μια καλή πηγή φωτισμού σε περίπτωση που χρειαστεί ράψιμο, ένα μπολ για τον πλακούντα, ένα πλαστικό κάλυμμα για την προστασία του καναπέ, σακούλες απορριμμάτων κ.ά.

Κάποιες γυναίκες ανησυχούν για τους γείτονες ή φοβούνται μήπως κάποιος τις ακούσει στη διάρκεια του τοκετού. Πρώτα απ’ όλα: είναι δικαίωμά σας να γεννήσετε στο σπίτι, αν το επιλέξετε! Δεν χρειάζεται να ενημερώσετε κάθε γείτονα, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμο να βάλετε ένα σημείωμα στην πόρτα σας που να λέει ότι την ημέρα εκείνη θα έχετε τοκετό στο σπίτι. Όσον αφορά τον θόρυβο, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Οι τοκετοί στο σπίτι τείνουν να είναι πιο ήσυχοι από εκείνους στο μαιευτήριο. Άλλωστε, είναι κάτι τόσο φυσιολογικό όσο και να κάνετε σεξ.

Ακόμη κι όταν προγραμματίζουμε έναν τοκετό στο σπίτι, σε περίπτωση που χρειαστεί μεταφορά και νοσοκομειακή φροντίδα προσωπικό, η πλησιέστερη κλινική θα πρέπει να είναι προσβάσιμη σε λιγότερο από 30 λεπτά. Αναζητήστε τα στοιχεία της QUAG, της γερμανικής εταιρείας για την ποιότητα της εξωνοσοκομειακής μαιευτικής φροντίδας ή άλλες έγκυρες διεθνείς για τα στατιστικά. Στην ιστοσελίδα της QUAG μπορείτε να βρείτε τις ετήσιες αναφορές με τα αποτελέσματα των τοκετών. Για παράδειγμα, το 2016 το 3,41% όλων των μητέρων χρειάστηκε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο μετά από τοκετό στο σπίτι.

Σε μια απίθανη περίπτωση επείγοντος περιστατικού κατά τη διάρκεια ή μετά τον τοκετό στο σπίτι, οι μαίες είναι εκπαιδευμένες να παρέχουν επείγουσα φροντίδα, καθώς και KARPA για τη μητέρα και το νεογνό. Οι μαίες που προσφέρουν φροντίδα κατά τον τοκετό στο σπίτι προσφέρουν επείγουσα φροντίδα πρώτης γραμμής και διαθέτουν οξυγόνο σε κάθε τοκετό ενώ υποχρεούνται να ολοκληρώνουν σε τακτική βάση σεμινάρια εκπαίδευσης σε μαιευτικά επείγοντα, Neonatal Life Support, συρραφή περινέου κ.ά.

Ακόμα και όταν σχεδιάζω έναν τοκετό στο σπίτι, όταν χρειάζεται μεταφορά και ιατρικό προσωπικό, η επόμενη κλινική πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όχι περισσότερο από 30 λεπτά. Αναζητήστε τα δεδομένα από την QUAG, τη γερμανική εταιρεία για την ποιότητα στην εξωνοσοκομειακή μαιευτική φροντίδα. Σε αυτόν τον ιστότοπο μπορείτε να βρείτε τις ετήσιες συνόψεις των αποτελεσμάτων των τοκετών. Για παράδειγμα, το 3,4% όλων των μητέρων έπρεπε να μεταφερθούν σε νοσοκομείο μετά από τοκετό στο σπίτι το 2016.
Στην απίθανη περίπτωση που συμβεί κάποιο επείγον περιστατικό κατά τη διάρκεια ή μετά από έναν τοκετό στο σπίτι, οι μαίες εκπαιδεύονται για να παρέχουν επείγουσα βοήθεια καθώς και προηγμένη υποστήριξη ζωής για τη μητέρα και το νεογέννητο. Οι μαίες που εργάζονται στο σπίτι μεταφέρουν επείγουσα ιατρική περίθαλψη και ιατρικό οξυγόνο σε κάθε τοκετό και υποχρεούνται να ολοκληρώσουν ένα σημαντικό επίπεδο ετήσιας εκπαίδευσης σε μαιευτικές επείγουσες καταστάσεις, προηγμένη υποστήριξη ζωής, ράμματα κ.λπ.

Ο γάλλος μαιευτήρας Michel Odent έχει αναφέρει:

“Συνήθως υποστηρίζω ότι οι έγκυες γυναίκες δεν θα έπρεπε να διαβάζουν βιβλία για την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Ο χρόνος τους είναι πολύτιμος. Αντί γι’ αυτό, θα ήταν καλύτερα να κοιτούν το φεγγάρι και να τραγουδούν στο αγέννητο μωρό τους.”

Η ανάγνωση βιβλίων μπορεί να ικανοποιεί το λογικό μέρος του εγκεφάλου, όμως κατά τον τοκετό ενεργοποιείται ο «πρωτόγνωρος  εγκέφαλος». Επομένως, κάθε γυναίκα είναι καλό να αναζητά βιβλία που την ενδιαφέρουν προσωπικά.

Σε μια συνηθισμένη επίσκεψη στη λοχεία, η μαία σας θα φροντίσει για την ευεξία σας, του παιδιού σας και της οικογένειάς σας. Πιο συγκεκριμένα, θα σας δώσει συμβουλές για τον θηλασμό ή το τάισμα με μπιμπερό, θα παρακολουθήσει το βάρος και την ανάπτυξη του παιδιού, θα ελέγξει τον ίκτερο του μωρού, θα παρακολουθήσει την υποχώρηση της μήτρας και θα σας συμβουλέψει σχετικά με την ανάρρωση και την αποκατάστασή σας. Οι επισκέψεις προγραμματίζονται βάσει των αναγκών σας.